شاه ‌لولاك نام آبشاري دائمي است در نزديكي شهر چرمهين از شهرستان لنجان در استان اصفهان. اين آبشار نزد مردم محلي به نامهاي شالورا، شاهلورا، شالوران نيز ناميده مي ‌شود. ميزان آبدهي آبشار شاه لولاك در طول سال متفاوت ولي دائمي است. در فصل بهار آبشاري فصلي كه در منطقه به هلكي" Holoki" معروف است از دل يك ديواره سنگي به ارتفاع نود متر نيز سرازير ميشود. آبشار شاه ‌لولاك كه در ۳۲ درجه، ۱۷ دقيقه، ۵۶ ثانيه شمالي و ۵۱ درجه، ۹دقيقه و ۱۰ ثانيه شرقي قرار دارد، در كوهي به همين نام از سلسله كوه‌ هاي رخ در زاگرس مركزي واقع شده ‌است و ارتفاع كوه از سطح آبهاي آزاد دو هزار و هفتصد و پنجاه متر است. ميزان آبدهي آبشار شاه ‌لولاك در طول سال متفاوت است ولي آبشاري دائمي است. منحصر بفرد بودن اين آبشار از اين جهت است كه بصورت چشمه پرآب و خروشان از قلب ديواره مرتفع كوه با شيب منفي سرازير مي گردد در صورتي كه اغلب آبشارهاي ايران به صورت جوي روان از روي سطح سرازير ميشود. در زمستان آب اين آبشارها به صورت قنديلهاي زياد و قطور يخ به ارتفاع ۷۰ متر تشكيل ميشود. آب آبشار در قسمتي كه نزد مردم محلي به حوض معروف است روي زمين آرام ميگيرد. بقاياي حوض قديمي به صورت تخته سنگهاي بزرگ و حجاري شده مشهود است. در اطراف آبشار تعداد زيادي آبچكان نيز وجود دارد و قسمت زيرين آبشار دائمي با قنديلهاي عظيم نمكين به طرز باشكوهي آراسته شده است. آبشار شاه لولاك از روي قنديلهاي عظيم آهكي پوشيده از خزه پايين ميريزد و با توجه به ارتفاع زياد آبشار، آب هنگام ريزش با هوا مخلوط شده و در برخورد با قنديلها بصورت قطرات باراني و شبنمي ريز به زمين پاشيده ميشود و اين خود از جاذبه هاي اين آبشار به شمار مي آيد. سطح بيروني اين قنديلها با خزه و جلبك پوشيده شده كه به زيبايي آن مي افزايد. در پايين آبشار شاه لولاك مجموعه هاي تفريحي و ورزشي داير است كه گردشگران زيادي را به اين منطقه جذب ميكند. طرح جامع منطقه نمونه گردشگري آبشار شاهلولاك چرمهين در سال ۱۳۹۱ تهيه و به تصويب كارگروه ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان اصفهان رسيده است. امكاناتي از قبيل فضاهاي ورزشي، تفريحي، محل اقامت موقت، فضاي سبز، رستوران، پاركينگ و آمفي تئاتر در اين منطقه گردشگري در حال اجرا مي باشد.

چهل دختران
قسمتي از آبشار شاه لولاك به چهل دختران معروف است كه حفره ‌اي سنگي در زير آبشار هولوكي به شكل يك غار كوچك است و يك چشمه دائمي دارد كه درختي در آن روييده‌ است. براساس داستاني محلي، چهل دختر معصوم از ترس جان خود به اين مكان پناه مي ‌آورند و در آن از صاحب لولاك عاجزانه مي‌ خواهند كه جانشان را از خطر محفوظ دارد، به همين خاطر كوه آنها را در خود جاي مي‌ دهد و از آن پس اين مكان بسيار محترم و مقدس شمرده مي ‌شود. از شهرهاي اطراف بسياري دختران دم بخت يا زنان نازا در اين محل نيت و نذر و دخيل و نشان مي بندند و برخي نيز به خواسته خود رسيده اند.

نقش فوكلوريك شاه ‌لولاك
آبشار شاه ‌لولاك در گذشته نزد مجاوران آن بسيار مقدس و محترم بوده‌ است. آبشار به صورت خاص و حتي درختان طاق اطراف آن، مقدس و صاحب اعجاز و مؤثر در رفع مشكلات و درمان بيماريها محسوب مي ‌شد. مردم محلي به آفريننده شاه ‌لولاك سوگند ياد مي ‌كردند و نذر و نياز، دخيل بستن به درختان و روشن كردن شمع در چهل دختران اين منطقه مرسوم بود. قطع درختان، پايمال كردن بوته ‌ها و آلوده كردن آب گناهي بزرگ بوده و مرتكب آن مشمول غضب خالق شاه‌ لولاك قرار مي ‌گرفت، حتي بيم آن مي‌ رفت كه چوب قطع شده از درختان شاه‌ لولاك در خانه فرد به ماري خشمگين تبديل شود يا كوه بر سر كسي كه نوشيدني حرام بنوشد سنگ بريزد. اين اعتقادات صاف و بي‌ پيرايه مردم سالها حافظ زيبائيها و دوام شكوه و عظمت شاه لولاك و پاسداشت طبيعت بي‌ نظير آن بوده است.

آيين شالورا جاري
مراسم آئيني شالورا جاري پس از گذشت هفتاد روز از نوروز و هر سال در روز هشتم خرداد و همزمان با آغاز دوره گرما در اين منطقه انجام مي‌ شد و از فراگيرترين مراسمي بود كه به تقدس و نقش آفريني اين مجموعه بي بديل كمك مي ‌كرد. براي برگزاري اين آيين هرسال در روز شصت و نهم سال توسط دشتبان محل فراخوان جار زده مي ‌شد و زمان فرارسيدن آيين به آگاهي مردم مي ‌رسيد. هركس به فراخور توانايي خود، خورش يك يا چند روز خود و خانواده را مهيا مي كرد، هر تيره و تباري بخشي از حوزه كنار آبشار را براي اسكان و اتراق خود و فاميل با عنوان يورت آماده نموده بود. (واژه يورت يا يورد در زبان مغولي به محل اتراق و سكونت (تابستاني) گفته مي شود.) اسكان هر طايفه صرفاً در يورت فاميلي انجام مي ‌شد و هرگز هيچ يورتي خالي نمي ‌ماند چرا كه اجراي مراسم شالورا جاري واجب و برگزاري هر چه آبرومندانه آن افتخار فاميل محسوب مي ‌شد. شروع مراسم از طلوع هفتادمين روز پس از نوروز و پايان آن با شركت خانم‌ ها در آئين ديدار از سنگي منحصر به‌ فرد كه نقشي خاص بر آن ديده مي‌ شد، انجام مي ‌گرفت. در واپسين ساعات روز، بازگشت مردم به شهر آغاز مي ‌شد، مدت برگزاري آيين شالورا جاري سه تا هفت روز بوده‌ است.

موقعيت مكاني
اين آبشار در فاصله پنج كيلومتري جنوب غربي شهر چرمهين قرار دارد. راه دسترسي آن منحصراً از شهر چرمهين مي ‌گذرد. بديت ترتيب كه در جاده اصفهان به شهركرد در محل چهارراه شهر باغ بهادران بايد به سمت چپ تا چرمهين، و از راه جاده كمربندي تا ميدان شهرداري چرمهين و از آنجا در بلوار آبشار تا آبشار شاه ‌لولاك برويم. از محلي كه خودروي خود را پارك مي كنيد تا محل فرود آمدن آبشار چند دقيقه پياده روي دارد. فاصله چِرمَهين تا آبشار شاه لولاك حدود پنج كيلومتر و تا زاينده رود كمتر از شش كيلومتر است.