دخمه‌ هاي جزيره‌ خارك به صورت شرقي-غربي، در منطقه ‌اي سرسبز از جزيره قرار دارند. حدود ۹۶ قبر و ۷۰ دخمه در اين محل وجود دارد. قدمت اين دخمه‌ ها به دوران اشكاني و ساساني برمي ‌گردد. اين دخمه‌ ها، مربوط به زرتشتيان و مسيحيان بوده كه در اين مكان زندگي مي ‌كردند. دخمه ‌هاي جزيره‌ خارك، از آثار شاخص استان بوشهر مي ‌باشد. اين دخمه‌ ها متاسفانه، توسط  قاچاقچيان و افراد سودجو مورد تخريب قرار گرفته است. در اطراف اين دخمه ‌ها، پاكسازي محيط از جمله بوته‌ كني گياهان صورت گرفته است. دخمه‌ ها به طور مرتب قرار نگرفته ‌اند. احتمالا اين مقبره ها معبد نيز بوده اند و علاوه بر استفاده آييني از آنها اجساد را نيز در تابوتهاي چوبي درون اين اتاقكها قرار مي داده اند. مي توان پيش بيني كرد در هر گور معبد حدود ۴۲ جسد جاي مي‌ گرفته كه به صورت سه رديفي روي تخته ‌سنگ‌ ها قرار مي ‌گرفتند. در قسمتي فاصله‌ بين دخمه ‌ها ۵ متر و در قسمتي ديگر اين فاصله ۱ متر است. ساختار معماري گورمعبد ها شبيه سردخانه امروزي است، با اين تفاوت كه براي ساخت اين گورمعبد ها فقط از سنگ استفاده شده است. همچنين طول دخمه ‌ها ۷۰ سانتي ‌متر الي ۱ متر است. يك دخمه‌ بزرگ به صورت مقبره‌ مانند، در قسمت شمالي قرار دارد كه داراي ۴۹ جسد ظرفيت است و ساختار آن به صورت كشويي؛ مانند سردخانه‌ هاي امروزي است و داراي سقف كاذب مي‌ باشد. جايگاه تابوتها كشويي بوده و ميتوانستند تابوتهاي چوبي را دربياورند و احتمالا آنرا حمل كنند و به محل اصلي زندگي فرد ببرند. در واقع مي توان گفت از اين گور معبد ها براي نگهداري موقت اجساد استفاده مي‌ شده است. گفتني است كه در آن روزگار تمهيداتي براي جلوگيري از فاسد شدن اجساد وجود داشته، به طور مثال پالميرها با استفاده از موميايي كردن جسد و افزودن ادويه‌ هاي گياهي مانع از آن مي ‌شدند كه اجساد در طول مدتي كه در داخل گورمعبد ها مي‌ مانند فاسد شوند. در ضلع شمال شرقي يكي از آرامگاهها نقش برجسته اي قرار دارد كه شخصي را در حالت ايستاده نشان ميدهد.

در ايران تنها در خارگ “گور معبد” كشف شده ولي نمونه هاي مشابه آن در مناطق نسا و پالمير ديده ميشود. سبك بنا اشكاني-ساساني است. ورودي، قرنيز، ستون و سرستونها مشابه آثار اشكاني و ساساني هستند. در ساخت اين گورمعبد ها از تزئيناتي كه در دوره ساساني رايج بوده استفاده شده كه اين موضوع نيز از نظر تاثير ساختارهاي معماري دوره ساساني روي معماري خارجي‌ ها قابل توجه است. اقوام پالمير، بازرگان بودند و در نزديكي سوريه كنوني زندگي مي‌ كردند و عمدتا از طريق دريا به تجارت مي ‌پرداختند. جزيره خارك يكي از شمالي ‌ترين اقامتگاه‌ هاي آنها بوده و زماني كه در طول سفر به اين جزيره و يا زماني كه در جزيره مستقر مي‌ شدند، كسي از آ‌نها فوت مي ‌شد، از گور معبد ها براي نگهداري اجساد استفاده مي‌ كردند تا زماني كه تجارت آنها به درياهاي دور به پايان مي‌ رسيد در راه برگشت، اجساد را با خود ببرند.